Burimi: Citizens Channal
14 vite më parë, para mbajtjes së zgjedhjeve të vitit 2009, ish-Kryeministri Sali Berisha premtoi ndërtimin e rrugës Qukës-Qafë Plloçë.
“Vota së bashku me ne është votë për autostradën e re Elbasan- Tiranë, është votë për autostradën e re Qukës-Plloçë-Pogradec”,- u shpreh Berisha asokohe, ndërsa brohoritjet e mijëra qytetarësh në sheshin e qytetit të Elbasanit “të veshur blu”, i mbivendoseshin premtimeve te tij zgjedhore.
Pas përfundimit të zgjedhjeve, ish-Kryeministri Berisha preu shiritin e nisjeve të punimeve. Projekti u cilësua më vonë “një vijë pa studim dhe me gabime teknike” nga ekspertët e Autoritetit Rrugor Shqiptar.
Projekti ishte hartuar me buxhetin e shtetit, por pas ndërprerjes së punimeve dhe pamundësisë financiare, për të u mor kredia e parë në vitit 2013 nga ish-ministri i financave të asaj kohe Ridvan Bode.
Huaja, e cila synonte të përfundonte veprën infrastrukturore u mor nga banka Islamike për Zhvillim dhe Fondit Saudit për Zhvillim, ndërsa kishte një vlerë totale prej 125 milion dollarësh.
Me ardhjen në pushtet të Partisë Socialiste dhe Kryeministrit Rama, projekti u rishikua, duke shtuar kësisoj kosto të tjera financiare.
“Ato pra, rrugët e Saliut. Projekte të gjitha për tu riparë nga e para me hatara të mëdha topografike, gjeologjike, inxhinierike…Ky ndryshim projekti ka qenë i domosdoshëm, sepse po të kishim vazhduar me projektin që trashëguam do të ishim në një situatë edhe më katastrofike me rrugën Tiranë-Elbasan”,-u shpreh Kryeministri Rama gjatë një inspektimi të punimeve të rrugës në vitin 2017.
Punimet nisën zyrtarisht në vitin 2015. Në 2018-ën, ish-ministri i Infrastrukturës dhe Energjisë, Damian Gjiknuri ndërsa inspektonte punimet premtoi se kjo rrugë do të ishte funksionale në vitin 2019.
“Kompanitë po bëjnë një punë të mirë dhe me zgjidhjet e problemeve të mbetura të projektit, besoj kjo rrugë do të jetë funksionale në vitin 2019 duke plotësuar këtë segment të rëndësishëm duke afruar Korçën me Tiranën”,- u shpreh Damian Gjiknuri në vitin 2018.
Mirëpo, edhe pas përfundimit të këtij afati rruga nuk mbaroi.
Gjatë fjalës së saj në foltoren e Kuvendit, në shtator të vitit 2020 Ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku deklaroi se për të përmbyllur punimet nevojiteshin edhe 105,8 milionë dollarë. Nga këto para, 56,8 milion dollarë për lotin e parë dhe loti ne dytë dhe 49 milion dollarë për lotin e tretë.
Kjo nevojë u materializua dy vite më vonë, në 2022-in kur Qeveria shqiptare mori një tjetër hua nga Fondi Saudit i Zhvillimit me vlerën 49 milionë dollarë për të përfunduar lotin e tretë të rrugës. Lot ky, i cili nuk ishte parashikuar në projektin fillestar.
Sipas Autoritetit Rrugor Shqiptar (ARSH) kostoja fillestare për lotin e parë dhe të dytë ka qenë përkatësisht 38 milion dollarë dhe 63,1 milion dollarë. Ndërsa sot, loti i parë ka shkuar 70,7 milion dollarë dhe loti i dytë 92,2 milion dollarë.
Sa i takon financuesve, sipas ARSH, nga buxheti i shtetit drejtpërdrejt u financuan vetëm 2.9 kilometra. Ndërsa për lotin e parë dhe të dytë, përkatësisht 30 kilometra, financues ka qene banka Islamike për Zhvillim. Për lotin e tretë, 10 km financimi është nga Fondi Saudit për Zhvillim.
Edhe tre mandate të qeverisjes socialiste nuk mjaftuan për të përfunduar 43,4 km rrugë, me një kosto të dyfishuar prej fillimit, duke shkuar në mbi 250 milion dollarë.
Segmenti Qukës-Qafë Plloçë tanimë është përfunduar në 75% të tij. Loti i parë dhe i dytë pritet të përfundojë deri në dhjetor të vitit 2024, ndërsa loti i tretë dhe i fundit në mars të vitit 2025.